Aslında pek çok farklı gıdaya karşı pek çok insanın alerjisi bulunabilmektedir. Genellikle insanlar arasında alerjiye neden olan gıdalar arasında yumurta, inek sütü, balık, susam ve yer fıstığı gibi besinler bulunmaktadır. Fakat gıda alerjileri ağırlıklı olarak bebeklerde ve çocuklarda etkili olmaktadır. Çünkü bu dönemlerde etkileri çok daha yoğun bir şekilde hissedilmektedir. Yine de pek çok bebeğin bu alerjileri okul çağına geldiklerinde geçmektedir. Ayrıca gıda alerjileri ilerleyen yaşlarda çok daha hafif bir şekilde seyredebilmektedir. Fakat çocukların bünyeleri ve bağışıklık sistemleri daha dayanıksız olabildiği için gıda alerjisinin de etkileri hissedilebilmektedir.
Bebeklerde Gıda Alerjisi Nedir?
En basit tanımı ile gıda alerjisi, normal şartlarda bağışıklık sistemi için tehdit oluşturmayacak olan bir besinin vücutta zararlı bir besin olarak algılanması durumudur. Böyle algılandıktan sonra da vücut tarafından bir savunma gerçekleşmektedir. Bebeklerde gıda alerjisi anne karnında, bebeklikte ve çocukluk dönemlerinde görülebilir. Bu gıda alerjisinin görülmesi genellikle ailedeki alerji öyküsüne bağlı olarak artabilmektedir. Özellikle bebeklerin gıda alerjisi olduklarında vücutları hemen belirti vermektedir. Genellikle bir yiyeceğin ilk yenilişinde ya da ikinci yenilişinde bu gıda alerjileri kendini gösterebilmektedir. Gıda alerjileri çok fazla korkulmaması gereken rahatsızlıklardır. Çünkü genellikle bu gıdaların tüketilmemesi ve o gıdalardan kaçınılması rahatsızlığın olumsuz etkilerinin de ortadan kaldırılması anlamına gelmektedir.
Bebeklerde Gıda Alerjisi Neden Olur?
Aslında gıda alerjilerinin ortaya çıkması ile ilgili çok net ya da müdahale edilebilir sebepler bulunmamaktadır. Bebeklerde gıda alerjisinin nedeni araştırılırken ilk olarak ailedeki bireylerde bir gıda alerjisi olup olmadığına bakılmaktadır. Çünkü aile bireylerinde ya da aile büyüklerinde var olan gıda alerjileri bebeklerde ve çocuklarda da görülebilmektedir. Aynı zamanda egzama rahatsızlığı da bebeklerin gıda alerjisine neden olabilmektedir. Genellikle ailede en az bir bireyde alerji bulunması bebeklerde gıda alerjisi bulunma riskini %20 oranında arttırmaktadır. Süt dönemi bebeklerin gıda alerjisine karşı en hassas olduğu evrelerden bir tanesi olmaktadır. Bu yüzden de erken bir şekilde gıda alerjisi araştırılmalı ve tedavisi konusunda bir adım atılmalıdır.
Bebeklerde Gıda Alerjisi Belirtisi
Bebeklerde gıda alerjisinin en yaygın belirtileri arasında kusma, ürtiker, bulantı, karın krampları, egzama, astım, sürekli baş ağrısı, ishal, öksürük, kulakta yaşanan problemler ve nezle bulunmaktadır. Eğer ki bebeğin yüzünde, ağzında, dilinde ya da vücudunda bir takım kızarıklıklar bulunuyor ise, dudaklarında ya da gözlerinde şişkinlikler oluşmuş ise, burnu sürekli olarak akıyor ya da sürekli olarak tıkanıyor ise, bulantı, ishal ya da kusma gibi şikayetler bulunuyor ise bebeğin gıda alerjisi şikayeti olabilmektedir. Durum biraz daha ağırlaşmış ise bebek nefes almada zorlanmakta, halsiz olmakta ve de hırıltı gibi şeyler yaşamaktadır. Bu gibi durumlarda hiç vakit kaybetmeden bir doktora gitmek gerekmektedir. Çünkü alerji hiç beklenmeyen bölgelerde sorunlar çıkartarak bebeğin nefes almasını önleyebilmekte ve de hayati tehlike yaratabilmektedir. Aslında bebeklerin yaşayabildiği pek çok farklı gıda alerjisi çeşidi bulunmaktadır. Bunlar arasında oldukça sinsi bir şekilde ilerleyenleri de mevcuttur. Bu tip alerjiler ağırlıklı olarak gecikmeli alerjiler ismi ile anılmaktadır. Yani belirtiler direkt olarak kendini göstermemekte ve zaman içerisinde ortaya çıkmaktadır. Bu tip gıda alerjilerini tespit etmek de bir hayli zor olmaktadır. Çünkü hem gıdalar alerjisi kendini belli etmez hem de çocuk bir şey yokmuş gibi gıdaları tüketmeye devam eder. Çoğunlukla süt, buğday ve yumurta gibi besinler bu tip gıda alerjilerine yol açan besinler olarak bilinmektedir. Bu tip gıdaları vermek kesilmiş olsa dahi belirtiler tamamen ortadan kalkmayabilir, sadece hafifleyebilir. Böyle alerjileri anlayabilmek için ebeveynlerin bir alerji günlüğü tutması gerekebilmektedir. Bu yol ile hem verilen gıdalar hem de alerji belirtileri not edilebilir.
Yaklaşık iki hafta boyunca bu şekilde notlar alındıktan sonra bilgiler ile birlikte bir doktora başvurarak alerjinin tespiti yoluna gitmek mümkün olmaktadır. Aslında gıda alerjileri insanlar için tehlikeli olmaktan ziyaret rahatsız edici olmaktadır. Fakat bazı hallerde ciddi etkiler gösterebilmekte ve ciddi tehlikeler de yaratabilmektedir. Bu gibi durumlara karşı her an tetikte olmanın ve erken müdahale etmenin önem de büyük olmaktadır. Özellikle bazı gıdalara alerjisi olan bebekler, içerisinde o gıdadan çok az miktarda bulunan ürünlerden bile uzak tutulmalıdır. İçerisinde lezzet olarak hissedilmeyen ya da eser miktarda bulunan gıdalar bile bebeğin alerjisini harekete geçirebilmekte ve de nöbeti aktif hale getirebilmektedir. Bu hususta da bazen belirtiler çok net hissedilebilir olmakta bazen ise çok fazla anlaşılamamaktadır. Elbette bu noktada da hem tüketilen gıdaların iyi bir şekilde kontrol edilmesi hem de belirtilerin iyi bir şekilde gözlenmesi çok ama çok önemli bir hal almaktadır.
Bebeklerde Gıda Alerjisi Tedavisi
Eğer ki gözlemler ve belirtiler neticesinden bebekte ya da çocukta gıda alerjisi bulunduğundan şüphelenme durumu var ise mutlak suretle bir doktora başvurmak gerekmektedir. Çünkü alerjinin tespiti bu konudaki en önemli adım olacaktır. Bebeğin alerjisini tespit etmek için pek çok farklı alerji testi bulunmaktadır. Tedavi sürecinin ilk aşamasında alerjiyi tespit etmek için bebeğe çeşitli kan testleri ya da deri testleri uygulanabilmektedir. Ancak bu noktada bebeğin gıda alerjisinin bulunduğunun düşünüldüğü gıdaların da doktora bildirilmesinde büyük bir yarar vardır. Bu sayede testlerde ayrıca ebeveynlerin şüphelenmiş olduğu gıdalara da odaklanılacak ve gıda alerjisini tespit etmek kolay bir hale gelecektir. Yine de her ihtimale karşı doktorlar genel olarak alerji yapma riski bulunan inek sütü, ceviz, buğday, fındık, balık, fıstık ve yumurta gibi gıdaları da kontrol etmektedirler.
Doktor gerekli görür ise tedavi aşamasında bazı alerji ilaçları da verebilmektedir. Ancak bu rahatsızlıktan kurtulmanın en kesin yolu bebeğe gıda alerjisinin olduğu gıdaları kesinlikle vermemek olmaktadır. Hatta bu hususta bebeğe gıda veren ya da ona bakma görevi olan kişilerin de bilgilendirilmesi gerekmektedir. Özellikle eğer bebeğin yumurtaya alerjisi olmuş ise içeriğinde yumurta bulunduran gıdalar konusunda da dikkatli olmak gerekmektedir. Bazen içerisinde yumurta bulunduran gıdalar kolay bir şekilde ayırt edilememektedir. Ancak varlığı yetişkinler tarafından hissedilmeyen gıdalar bile bebeklerin alerjisini harekete geçirmek konusunda etkili olabilmektedir. O nedenle hazır gıdalardan kaçınmak ve de bebeğe verilecek her gıdanın içerisinde hangi besinlerin bulunduğundan iyi bir şekilde emin olmak gerekmektedir. Aksi takdirde bebeğin gıda alerjisi harekete geçer ise nefes almasını bile engelleyebilecek bir biçimde vücudunda şişkinlikler oluşabilmektedir. Bunun önüne geçmenin tek yolu ise çocuğu sürekli olarak kontrol etmek olmaktadır. Yani gıda alerjisi olduğu tespit edilmiş bebeklerin anne ve babalarına çok daha fazla sorumluluk düşmektedir. Benzer şekilde bebeğin gıda alerjisi konusunda bebeğe bakan bir bakıcı var ise bakıcı, eğer bebeğin anneannesi ya da babaannesi bakıyor ise onlar mutlak suretle bilgilendirilmeli ve dikkatli olmaları istenmelidir. Bu bebeğin gıda alerjisi problemini rahat bir şekilde atlatabilmesinin en birincil koşullarından bir tanesi olmaktadır. Geri kalan tedavi yöntemleri konusunda ise doktorun önerilerinden ve tavsiyelerin dışarı çıkmamak ve her adımı doktora danışmak gerekir.
