Üstün Zekalı Çocuğun Özellikleri Belirtileri-Üstün Zekalı Çocuğu Nasıl Anlarız
üstün zekalı yetenekli çocuklar
Üstün zekalılık sadece kişisel bir üstünlük değil, aynı zamanda bir ülkenin kalkınmasında en önemli sermaye olan beşeri sermayenin en fazla korunması ve kollanması gereken kesimidir. Üstün zekalılık nedir ve nasıl anlaşılır bu noktanın ebeveynler tarafından iyi idrak edilmesi gerekmektedir.
Üstün zekalılığın belirtileri erken yaşlarda ortaya çıkabilmektedir. Ancak ailelerin büyük bir kısmı duygusal davranarak aslında normal zekalı olarak sayılabilecek çocukların üstün zekalı sanıldığı gerçeğini de akıldan çıkarmamak gerekmektedir. Üstün zekalılığın tanımını yapabilmek aslında zor bir şeydir.
Her üstün zekalı çocuğun zeka düzeyi eşit dereceye sahip değildir. Genel olarak 130 IQ düzeyinin üzerinde olan bireylerin üstün zekalı olduğu kabul edilmektedir. Bilim adamları, ödüllü çocuklar olarak ta adlandırılan üstün zekalı bebeklerin ve çocukların 5 farklı kategoride değerlendirildiğini tespit etmektedir. Yani zeki bebek terimi aslında çok geniş bir yelpazede değişik zeka düzeyine sahip bebekleri ve çocukları kastetmektedir.
Üstün zekalı çocuk nasıl anlaşılır:
- Üstün zekalı çocukların büyük bir çoğunluğu çok erken yaşlarda okumayı sökebilmektedir. Ayrıca sadece alfabeyi sökme olarak değil, öğrendikleri ve okudukları kelimelerdeki ince farkları yani nüansları da çok iyi derecede öğrenebilmektedir.
- Örneğin tadilat ile tamirat arasındaki farkı yetişkinlerin % 99 u bile net olarak bilemezken, üstün zekalı 5 yaşındaki bir çocuk bu kelimelerin anlamlarını ve kullanılış farklarını pekala bilebilir. Zeki çocukların yaklaşık yarısı okuma yazmayı ilkokula başlamadan önce kendiliğinden sökebilmektedir.
- Üstün yetenekli çocukların konuşma dilinde kullanabildiği oldukça zengin bir kelime hazinesi mevcuttur. Yeni kelimeleri kolaylıkla ve tekrara gerek kalmaksızın öğrenebilir.
- Bu çocukların öğrenme sürecinde normal zekalı çocuklar gibi pekiştirmeye pek ihtiyaçları yoktur. Bir şeyi az tekrarla veya hiç tekrar etmeksizin öğrenebilirler.
- Üstün zekalı çocuklar el işlerinde daha beceriklidirler. Tamiri onarımı severler. Oyuncaklarını parçalara ayırmak isterler. Buradaki amaç içlerinde barındırdıkları keşfetme hissidir.
- Mimik ve jestleri yaşıtlarına göre daha etkin bir biçemde kullanırlar. Kendilerine özel bir işaretle iletişim dili geliştirebilirler.
- Nasıl ve niye sorularını sıklıkla sorarlar ve doğa olaylarına karşı son derece meraklıdırlar. Evreni, fizik kurallarını vs küçük yaştan itibaren sorgulamaya başlarlar.
- Tek başlarına uzun süre dikkatini bozmadan oyun oynayabilirler.
- İlginç ilgi alanları ve hobileri vardır.
- Hiperaktivite ile sıklıkla karıştırılacak düzeyde hareketli ve enerjik çocuklardır.
- Genellikle aile, öğretmen, arkadaş çevresi ve diğer insanlarla iyi geçinirler. Ancak yaşıtlarıyla pek anlaşamazlar. Kendilerinden daha yaşlı bireylerle arkadaşlık yapmayı severler.
- Öğrenmeye açık yapıdadırlar. Daha doğrusu öğrenmeye açtırlar. Şayet bu öğrenme açlığı doyurulamazsa bu durumda mutsuz olurlar. Oldukça araştırmacı kişiliğe sahiptirler.
- Organizasyon kurmayı, işbirliği yapmayı ve görev edinmeyi severler
- Hiç bir dış uyarana ihtiyaç duymaksızın ilgi alanı olarak edindiği konularda araştırma yapabilirler. Öğretmenin veya ailenin zorlaması ile hiç bir şey yapmazlar.
Üstün Zekalı Çocukların Öğrenme Karakteristikleri
Üstün zekalı çocukların normal zekalılardan belki de en farklılaştığı konular öğrenme hızı ile yaratıcılık becerileridir.
- Üstün zekalı çocuklar entelektüel aktivitelerden büyük zevk alırlar.
- Üstün zekalı çocuklar oldukça gelişmiş bir soyutlama, kavramsallaştırma ve sentez yeteneğine sahiptir.
- Üstün zekalı çocuklar kolaylıkla sebep sonuç ilişkisi kurabilirler.
- Üstün zekalı çocuklar doğuştan gelen bir sorgulama yeteneğine ve bilimsel şüpheciliğe sahiptir. Olayların gerçek nedenlerini araştırırlar ve tutarsızlıkları kolaylıkla tespit edebilirler.
- Üstün zekalı çocuklar çok değişik konularda geniş bir bilgi birikimine sahiptirler. Gerçek anlamda entellektüel olanların sayısı azımsanamayacak kadar fazladır.
- Üstün zekalı çocuklar olaylar, insanlar ve nesneler hakkında geçerli genellemeler geliştirebilir.
- Üstün zekalı çocuklar benzerlikleri, farklılıkları ve anormallikleri kolaylıkla algılar.
- Üstün zekalı çocuklar en karmaşık materyalleri bile kolayca analiz edebilme ve basitleştirebilme özelliğine sahiptir.