Büyütücü etkiye sahip olan ameliyat mikroskoplarının kullanılarak, normal şartlarda gözle görülmesi zor olan doku ve yapıların, çok ince aletler yardımıyla ameliyatının yapılması işlemine mikrocerrahi denmektedir. Mikrocerrahi sayesinde damar ve dokular rahat bir şekilde görülmekte ve milimetrik düzeyde damar ve sinir gibi yapıların onarımı yapılabilmektedir.
Bu yöntemle kopmuş haldeki el, kol, ayak ve bacak gibi organların kaybedilmeden eski işlevine kavuşması sağlanmakta, sinir liflerindeki düzenlemelerle, kopan organın hissedilmesi ve hareket ettirilme yeteneği sağlanmaktadır. İnce cerrahi teknikleri ile sinir ve damarların yer aldığı dokuların da transferi yapılır hale geliştirilmiş.
Mikrocerrahinin Gelişimi
Mikrocerrahi teknolojinin gelişimine paralel olarak ortaya çıkmış modern bir uygulamadır. Önceki devirlerde, insanların kopan uzuvları tekrar aynı yerine koymak ve canlılığını sürdürmek mümkün olmamaktaydı. Bu alanda yapılan ilk denemeler başarısız olmuş, zamanla ilerleme kaydedilmiş ve 1964 yılında ilk kol replantasyonu yapılmıştır.
Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan bu ameliyatta, kopan kol yerine takılmış ve işlevini tekrar kazanmıştır. Bu başarı, yeni çalışmaları körüklemiş ve hızla ilerleme kaydedilmiştir. Ülkemizde ilk mikrocerrahi ameliyatı 1978’de kopmuş parmağın yerine takılması suretiyle gerçekleştirilmiştir. Zamanla bu alanda yetişmiş uzman cerrah sayısı artmış ve birçok mikrocerrahi merkezi hizmet vermeye başlamıştır.
Mikrocerrahi Neden Gereklidir?
Vucudumuzda bulunan sinir liflerinin bir kısmı, dokunma yoluyla dış dünya ile ilgili sıcak-soğuk, yanma, acı gibi hisleri algılamamızı sağlar. Diğer bir kısım sinir lifleri de beyin ve kaslar arasında köprü görevi görür ve beyinden verilen emirlere göre kasların hareket etmesini sağlamaktadır.
Bu sinirlerde herhangi bir nedenle kesik ve kopmalar ortaya çıktığında, bu bölgelerde his kayıpları oluşmaktadır. İsteğe bağlı çalışan özellikteki kaslara emirler iletilemediğinden, kaslar görevini yapamamakta ve hareket kayıpları yaşanmaktadır.
Bu tip sorunlarda devreye giren mikrocerrahi teknikleri ile sinir liflerinin onarımı yapılmakta, kaybedilen duyu hissi yerine gelmekte, kaslar ile beyin arasında irtibat tekrar sağlandığından, hareket yetisi düzelmektedir. Ameliyatların başarısında, mikrocerrahi uzmanının yeterli düzeyde eğitime ve tecrübeye sahip olmasının önemi büyüktür.
Mikrocerrahinin Uygulama Alanları
El, ayak, kol, bacak kopmalarında sinir ve damarların onarılmasında, bel fıtığı ameliyatlarında, boyun fıtığı ameliyatı, varikosel ameliyatı gibi işlemler gerçekleştirilmektedir.
Bir önceki yazımız olan Kaş dökülmesine ne iyi gelir? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.
