Rektum Kanseri Nedir?
Kolon- rektal kanseri özelliklede Amerika birleşik devletlerinde sık görülen ikinci kanser tipidir. Kadınlarda ve erkeklerde görülme yüzdesi hemen hemen aynıdır. Bir yıl içerisinde ortalama yüz kırk bin kişiye teşhis konulmakta ve bu kişilerden altmış bin kadar birey yaşamını yitirmektedir. Türkiye de ise durum biraz daha farklıdır. Yöntemler geliştikçe tabı koymak daha mümkün bir hale gelmiştir.
Bunun yanında bilinçlendirme çalışmaları hızla devam etmektedir. Aynı zamanda endüstriyel tarım ürünlerini daha fazla tüketmeye eğilim gösterdikçe hastalığın görülme oranı fazlalaşmıştır. İç organlarda görülen kanser tiplerinin arasında erken tanı olgusundan yararlanan kanser türüdür. Tarama testlerinde hastalık oluşmadan da tespit edilebilmektedir. Poliplerde gelişen bu hastalık polip ile kolonoskopi yardımıyla saptanıp alınır. Gelişmesi olası dokular bile bu sayede alınıp ileride hastalığın gelişmesi önlenmiş olunur.
Risk Taşıyan Kişiler:
Ellili yaşların üzerinde olan kişilerde görülmektedir. Ailesinde bu ve benzeri kanserleri geçirmiş olan kişiler risk altındadır. Rahim, yumurtalık ve meme kanserini geçirmiş kadınlarda görülme oranı fazladır.
Korunma Yolları:
Risk altında olan kişiler özellikle de tarama işlemi yaptırmalıdırlar. Bol lif içeren besinler tüketmeleri gerekir. Alkol ve sigara kullanımı terk edilmelidir. Günde muhakkak yarım saat kadar egzersiz yapılmalıdır.
Uygulanan Testler:
Tarama testleri özellikle de risk altında olan kişilere yapılmaktadır. Hastalığa neden genlikle poliplerden dolayıdır. Polipler kansere dönüşmektedir. Polipler bu nedenle daha kanser tepkisi vermeden polipektomi uygulaması ile alınmaktadır. Bu sayede hastalar yüzde doksan oranında iyileşmektedirler. Yaş aralığına göre belli testler yapılır.
Buna göre kır beş yaşının üzerinde olan her birey yılda bir kere rektal tuşe muayenesi olmalıdır. Elli yaşın üstündeki bireyler yılda bir kez gaitada gizli kan testi ve üç veya beş yılda bir kolonoskopi ya da sigmoidoskopi uygulaması, beş yılda bir kolon grafisi yaptırmalıdır. Ailesinde kanser geçirmiş olan kişilerde kırk beş yaşını geçtikten sonra muhakkak üç yılda bir kolonoskopik tetkik yaptırmalıdır.
Belirtileri:
Hastalık ilk başlarda kendisini belli etmez. Zaman içerisinde tuvalete çıkma alışkanlıklarında farklılık olur ve rektal kanama görülür ki bu da gaitanın kanlı gelmesi ile saptanabilmektedir. Kabızlık veya ishal hallerinin sıklaşması, sürekli tuvalete gitmekle birlikte yine de doluluk hissi duyulması görülür. Karında gaz ağrıları başlar. Kansızlık ile birlikte nedeni belli olmayan şekilde zayıflama görülür. Belirtiler birkaç hafta boyunca sürüp tekrarlama yaparsa bir doktora gidilmelidir.
Teşhis:
Tam teşhis bağırsak içinden parça alınıp incelenmesi ile gerçekleştirilmektedir.
Tedavi:
Amaç kanserli olan kısmı komple çıkartmaktır. Kalan kolonlar birbirine bağlanabilmektedir. Fakat rektum kanserinde rektum daha kısa olduğundan anüs tamamen çıkartılır ve kolon karın duvarı ile birleştirilir. Bu yöntem daha önceden de sıkça uygulanmıştır ve bu yöntemi yapan çok sayıda doktor ve teknoloji mevcuttur. Ameliyattan sonra gerekli olursa eğer radyoterapi ve kemoterapi uygulaması yapılmaktadır.
Ameliyat Sonrasındaki Günler:
Ameliyattan sonra kanser tekrarlaması olabilir ve bu tekrarlama genel olarak ilk iki yılda gerçekleşmektedir. O yüzden hastaların ilk iki yıl izlenmesi gerekmektedir. Eğer tekrarlama olacak gibiyse sürekli yapılan kontrol sayesinde hemen saptanabilmektedir. Hasta üç ayda bir test taramaya tabi tutulur. Eğer bir sorun olmazsa ameliyattan iki yıl sonra senelik kontrol yapılmalı ve beş yıl aralıksız hasta izlenmelidir.
