Gut – acı verici! Evet siz de biliyorsunuz. Akut gut (bir bölgede) ya da kronik gut (birçok bölgede) olması fark etmez, bir şekilde bu acıyı hafifletmeniz gerekiyor. Hele bir de bu gut ateşlenmelerini birkaç gün ve hafta boyunca bastırabilseniz… İlaçlar yalnızca semptomları bastırıyorlar, büyülü kapsüller değiller. Tedavi etmedikleri için de semptomlar tekrar tekrar vücudunuzu sarmaya başlıyor. Öyleyse, çıkış yolu nerede? Ev yapımı doğal kürlerde, ve beslenme/yaşam tarzındaki belli başlı değişikliklerde. Bu yazıda sizlere gut için gerçekten etkili doğal tedavilerden bahsedeceğim. Bu yöntemleri uygulamak yalnızca gutunuzun ateşlendiği dönemlerde iyi hissetmenizi sağlamakla kalmayacak, günden güne hastalığınızı da tedavi edecek.
Su, Su, Su İçin!
Her şeyin suçlusu kanınızdaki ürik asit. Böbrekler tarafından süzülemeyen yüksek miktardaki ürik asit yalnızca böbrek taşına sebep olmaz, aynı zamanda kendini kristalize ederek eklem yerlerindeki şişliklere katılır ve gutu kötüleştirir. Ayak bağparmağınızdaki, topuklarınızdaki, bileklerinizdeki, dizlerinizdeki ve dirseklerinizdeki acıya ve şişliklere ürik asit kristallenmesi sebep olur. Öyseyle bu kristallenme süreci başlamadan önce ürik asidi vücuttan atmak çok önemli. Bunun için bolca su içmelisiniz. Sizin için ya da gut problemi yaşayan herhangi bir kişi için su, yaşam iksiridir. Her 30-40 dakikada bir, bir bardak su içmeyi alışkanlık haline getirin. Hindistancevizi suyu, limonata ve diğer meyve sularını da içebilirsiniz. Eğer bu yöntemi tercih ediyorsanız size şunu öneriyoruz: Gün içinde ne kadar sıvı alıyorsanız, bunun en az yarısı sadece içme suyu olmalıdır
Hapır Hupur Vişne Yeyin!
Vişne, gut için önerilen doğal tedaviler arasında sudan sonra ikinci en iyi opsiyondur. Neden? Çünkü vişnede “antosiyonin” denen ve ağrıyı, enfeksiyonu ve eklem sertleşmesini iyileştirici özellikte bir madde bulunur.
Gün içinde vişneyi nasıl tüketebiliriz?
Size yardım etmek amacıyla, gut tedaviniz için vişneyi gün içinde ne şekilde tüketebileceğinizi örnekleyen bir liste hazırladık.
- Kahvaltıdan önce vişne yiyebilirsiniz, ekşi ya da tatlı fark etmez.
- Birkaç diş sarımsak ve vişnelerle kendinize bir meyve suyu hazırlayın. Bunu içerek ateşlenme ve eklem yumuşaklığı sorunlarınızı çözebilirsiniz.
- Günde 6-10 arası vişneyi mutlaka her gün yemelisiniz.
- Bir su bardağı vişne suyunu her gün içebilirsiniz.
- İçinde vişne bulunan her şeyi yiyin – vişneli turta, vişneli pasta, vişne kompostosu, vişne suyu, vişne reçeli, vişne çayı! Yalnızca doktorunuza danışın ve şeker hastalığı ya da herhangi vişnenin kötüleştirebileceği bir probleminiz olup olmadığından emin olun
- Günde 2-3 kez aynı aralıklarla vişne kompostosu içmek gut hastalığına iyi gelir.
- Vişnelerle beraber, koyu renkli bütün meyveler işinize yarayacaktır: böğürtlen, ahududu, siyah üzüm…
- Meyve yemeyi sevmiyorsanız vitamin hapı şeklinde vişne içeriği olan haplardan kullanabilirsiniz.
Diğer Meyve ve Sebzeleri de Tüketin
Vişne, ahududu, böğürtlen, yabanmersini gibi koyu renkli meyveler dışında da gut ağrınıza iyi gelebilecek birçok meyve bulunuyor. Hangi meyve sizi gut ağrısından nasıl kurtarır, aşağıda madde madde listeledik.
Elma: Elmanın içinde “malik asit” denen ve vücuttaki aşırı ürik asit üretimini nötralize eden bir asit bulunur. Hele bir de elmayı yemekten sonra yerseniz, çok daha iyi sonuçlar alırsınız, çünkü böylece vücut ürik asidi daha hızlı nötralize eder ve sizi ateşten ve ağrıdan kurtarır. Elma suyu bile içebilirsiniz. Evdeki elma konservelerinizi de tüketebilirsiniz. Her ne yolla olursa olsun elma yemelisiniz.
Muz: İçindeki potasyum ve fosfor sayesinde ürik asidi sıvı haline dönüştürebilen, dolayısıyla sistemimizden kolayca süzülüp atılmasını sağlayan meyve muzdur. Muzda aynı zamanda yüksek oranda C vitamini vardır, bu da ağrı, iltihap, ateş ve şişliğe iyi gelir. Sonuç olarak günde en az bir iki tane muz yemelisiniz.
Üzüm: Üzüm alkalik, yani baz özelliği gösteren bir yiyecektir ve ürik asidi nötrlemeye yardımcı olur. Aynı zamanda asitin hem oluşumunu hem vücuttan atılışını düzene sokar. Ancak eğer şeker hastasıysanız, muz ve üzüm gibi yiyecekleri beslenmenize eklemeden önce doktorunuza danışmalısınız.
Portakal: Portakallar da yukarıdaki meyvelerle aynı özelliklerinden dolayı faydalıdır- içindeki sitrik asit ve C vitamini ürik asidi nötrlemeye yarar. Portakal suyu da sizin için tercih edilebilir bir seçenektir.
Bektaşi üzümü: Bektaşi üzümü mükemmel bir C vitamini kaynağıdır. Eğer bulabiliyorsanız her sabah bektaşiüzümü yemelisiniz. Bektaşiüzümü tüketmenin en güzel yolu reçelini, marmelatını yapmak ya da pişirmektir. Pişirseniz dahi içindeki C vitamininin kalitesi düşmez. Yani, her şekilde tüketebilirsiniz.
Çilek: Çilek de iyi bir C vitamini kaynağıdır. Gün içinde bolca taze çilek yemenizi öneririz.
Salatalık: İçindeki yüksek su oranı sayesinde salatalık gut tedavisinde oldukça etkili olarak görülmekte. Şimdi size oldukça lezzetli bir içecek tarifi vereceğiz: Havuç, salatalık ve pancarın suyunu meyve sıkacağında sıkıp için. Yalnızca salata suyu da tabi ki işe yarar.
Taze Fasulye: Taze fasulye suyu da dut dolayısıyla oluşan ağrınıza ve ateşlenmelerinize iyi gelir. Yarım su bardağı taze fasulye suyunu günde bir ya da iki kez için.
Yeşil Limon (Lime) Suyunu Ürik Asidi Nötralize Etmek İçin Kullanın.
Limonu en baştaki meyve listesinin içine üç sebepten ötürü katmadık. Bir, Limonu meyveden saymıyor olabilirsiniz. İki, limonun ve yeşil limon suyunun gut tedavisindeki önemini özellikle vurgulamak istedim ve 3, düzenli olarak meyve yemekten hoşlanan bir insan olmayabilirsiniz ancak gut probleminden mustaripseniz, hayatınızın bir noktasında artık günde 2-3 kez limon suyu içmeye kendinizi hazırlamalısınız. Yalnızca bir limonu bir bardak suyun içine sıkmanız ve içmeniz yeterli. Limon suyunu yemeklerinize de katabilirsiniz, tabi ki pişirmeden. Limondaki sitrik asit kandaki aşırı miktarda ürik asidi nötrler ve vücudunuza alkalilik sağlar.
Pürin Yüklü Gıdalardan Kaçının
Buraya kadar ürik asidin birikmesini nasıl önleyeceğimiz ya da ürik asidi vücuttan nasıl atacağımızı konuştuk. Peki en baştan ürik asidi oluşturan şeyleri ve süreci analiz etsek ve gut hastalığının asıl kaynağını durdurmayı denesek? Ürik asit kandaki pürin adı verilen kimyasalların yıkıma uğramasıyla oluşur. Pürin çok fazla sakatat, belli başlı balık türleri, kurutulmuş bezelyeler, lifler ve baklagillerle beslendiğimiz zaman vücudumuzda birikmeye başlar. Öyleyse bu yiyeceklerden kaçının. En azından tüketiminizi azaltın ve gut atağınız geldiğinde kesinlikle bu yiyecekleri yememeye çalışın. Size yemekten kaçınmanız gereken pürin yüklü yiyeceklerin bir listesini veriyoruz.
- Karaciğer, böbrek, beyin gibi sakatat
- Kırmızı et
- Uykuluk (dana)
- Sardalya
- Ançüvez
- Et bulyon
- Kuru bezelye
- Lifli besinler
- Baklagiller
Ancak, balık tüketmek kalbe ve genel sağlığa iyi geldiği için, bu listede olmayan diğer türdeki balıkları gönlünüzce tüketebilirsiniz. Her halükarda tüketiminizin günde 170 gramı açmamasına dikkat edin. Gut atağı geldiği zaman ise hayvansal protein alımını tamamen durdurmalısınız.
Rahatlatıcı Kompresler ve Banyolar
Sıcak ve soğuk birçok kompres başka tür ağrılarına iyi gelirken, gut ağrısına maalesef iyi gelmemektedir. Sebep. Sıcak bir tamponu gut şişliğinin olduğu bölgeye uyguladığınız zaman, kan dolaşımı hızlanır ve problemli bölgeye daha çok kan akışı gerçekleştiği için ateşlenme ve iltihaplanma daha da artar. Buz kompresi uyguladığınızdaysa, düşük sıcaklık ürik asit kristalizasyonunu hızlandırarak bölgede daha çok ağrı ve şişme açığa çıkarır. Öyleyse gut probleminiz için, bazı değişik özel kompres, yara lapası ve banyo metotlarını öğrenmeye ihtiyacınız var. İşte sizin için önerilerimiz.
Hardal Kompresi: Bir miktar hardal tozu ve bir miktar tam buğday ununu karıştırın. Karışımı suya ekleyin ve macun kıvamına getirin. Temiz bir bezin üzerine bu macunu yayın. Şimdi bu bezi hardallı tarafı gutlu bölgenin üzerine gelecek şekilde yerleştirin. Eğer gerekiyorsa yara bandıyla tutturabilirsiniz. Bir gece boyunca ya da en azından birkaç saat boyunca hardal kompresini uygulayın.
Hint yağı: Hint yağını ısıtın. Bir pamuk yardımıyla sıcak yağı guttan etkilenmiş bölgeye uygulayın.
Aktif Kömür: Aktif kömür ürik asidi absorbe eder. Bu nedenle haftada 2-3 kez gut şişliği olan bölgeye aktif kömür banyosu yapabilirsiniz. Yarım su bardağı aktif kömür tozunu bir miktar suyla karıştırıp bir macun kıvamına getirin. Bir leğenin içine bu macunu dökün ve biraz daha su ekleyin. Daha sonra guttan etkilenmiş bölgenizi hazırladığınız suya batırın ve 30 dakika bekletin. Eğer dirsek gibi leğene sokamayacağınız bir bölgenizde gut şişliğiniz varsa, macun halindeyken de aktif kömür uygulamasına direk olarak oraya yapabilirsiniz. Daha sonra ılık suyla durulamayı unutmayın.
Magnezyum Sülfat / İngiliz Tuzu: Yalnızca gut için değil diğer bütün eklem iltihapları için iyi bir seçenektir. Küvette banyo yapıyorsanız bir küvete 2 su bardağı kadar İngiliz tuzunu ekleyin. Ya da bir leğenin içinde birkaç yemek kaşığı İngiliz tuzunu suya ekleyerek sadece gut şişliği olan yerler için bir banyo hazırla bilirsiniz. Su sıcak olmalı. Guttan etkilenen eklem yerlerinizi İngiliz tuzlu suyla temas ettirin. Bu uygulamayı haftada bir kez yapmanız yeterlidir.
Ardıç yağı: Ağrı veren şişmiş eklem bölgelerinize ardıç yağı kullanarak tampon yağın ve orada birikmiş toksik maddelerin yok olmasına yol açın.
Gut tedavisinde otlar
Otlar çağlardan beri birçok hastalıkla verilen savaşta insanların yardımcısı olmuştur. Gut hastalığı da otlar tarafından – özellikle iltihap karşıtı özellikleri olan zencefil kökü, kırmızı biber, şeytan pençesi, aksöğüt dalı, ergeç sakalı (su rezenesi) yaprağı gibi – iyileştirilebilir. Guttan etkilenmiş eklemlerinizi iyileştirmek ve sizi rahatlatmak için size bitkisel doğal çözüm önerileri sunuyoruz.
Zencefil kökü
Zencefil kökünden çay yapıp günde bir ya da iki kez için.
- 1 tatlı kaşığı zencefil kökü tozunu alın.
- 1 su bardağı su kaynatın.
- Zencefil kökü tozunu kaynar suya ekleyin ve demlenmesini bekleyin.
- Çayı için.
- Ağrıdan ve şişlikten kurtulun.
Şeytan pençesi
Aşırı derecedeki gut ağrısını azaltabilecek bir bitki olan şeytan pençesi, alevlenmeyi önleyici özelliktedir. Eklem iltihaplarının tedavisinde tarihte kullanılmış ilk bitki budur. Ancak eğer şeker hastasıysanız ya da kan inceltici ilaçlar kullanıyorsanız, bu bitkiyi tüketmemelisiniz. Onun dışındaki okuyucularımız şeytan pençesinden çay yapıp gönül rahatlığıyla içebilirler.
- Yarım tatlı kaşığı toz halindeki şeytan perçemi kökünü alın.
- 1 bardak su kaynatın.
- Toz halindeki otu suyun içine atın.
- 10 dakika demlenmesini bekleyin.
- Çayı için.
Günde en az bir kere bu çaydan içmelisiniz.
Hindiba
Kahvenin içinde de bulunan hindiba, 2000 yıldır eklem iltihapları ve bunların bir formu olan gut da dahil olmak üzere birçok hastalığı tedavi etmekte kullanılmıştır.
- 30 gram kadar hindiba tozunu alın.
- Yarım litre suyu kaynatın.
- Otu suya ekleyin.
- Biraz bekleyin ve için.
Hindiba kullanarak bir yara lapası da hazırlayabilirsiniz. Hazırladığınız lapayı direkt olarak gut şişliği olan bölgeye uygulayın ve ağrılarınız hafiflesin, bölgenin alevi azalsın.
Kaba yonca
Kaba yonca kandaki ürik asidi azaltabilecek mineraller açısından zengindir. Gut hastalığının kendisini de dolayısıyla tedavi edebilecek özelliktedir. Bu nedenle kabayonca çok etkili bir doğal tedavidir.
Hareket edin, ama dikkatlice!
Gut alevlenmeleri yaşadığınız zaman, ekstra önlemler almanız gerekmektedir. Egzersiz yapmak genel sağlığınız için iyi olsa da, hatta gut ataklarını azaltsa da, atak geldikten sonra eklem hareketleriniz konusunda kendinize bazı sınırlandırmalar getirmeniz gerekiyor.
- Guttan etkilenmiş ekleminizin üzerine fazla ağırlık vermeyin. Eğer bu ayak başparmağınızsa, ayağınızı gut atağı geçene kadar basmamaya dikkat edin.
- Gut şişliği olan bölgelerinizi mümkün olduğunca yüksekte tutmaya çalışın. Bu basit yerçekimi kuralı bölgenin ateşini düşürüp bölgedeki kan akışını yavaşlatarak ağrınızı azaltacaktır.
- Gut atağı boyunca, ekleminizi hareket ettirmemeye dikkat edin. Yatıp uzanmak iyi gelebilir. Küçük bir tahta parçasıyla bölgeyi sabitleyip eklemin hareketsiz kaldığından emin olabilirsiniz.
- Eğer gut ayak başparmağınızdaysa, oldukça rahat ve parmaklar için geniş yer bırakan ayakkabılar giymelisiniz, yoksa ağrınız kötüye gidecektir.
Gut ataklarını önlemek için egzersizler
Egzersiz yapmak gut ağrısını hafifletmek için de hayatidir. Egzersiz yapmak yalnızca kilo vermenize yardımcı olmakla kalmaz – ki kilo vermek de gutun kötüye gitmesini engellemek için önemlidir – aynı zamanda eklemlerinizi de esnekleşmesiniz sağlar. Fakat gut atağı başladıktan ve yumru şişip ağrı vermeye başladıktan sonra, sıkıntınızı en aza indirmek için düzgün beslenip, doğal kürler uygulayıp, ilaçlarınızı kullanmalı ve asla egzersiz yapmamalısınız. Yoksa gut atağının süresi uzayabilir. Eklemlerinizi hareket kapasitesi kadar nazikçe hareket ettirmek atağı biraz hafifletebilir. Gut atağı geçtikten sonra tekrar düzenli olarak egzersiz yaparak kaslarınızı ve dolayısıyla eklemlerinizi güçlendirmeye başlayabilirsiniz.
Yazının bu kısmında ağrılı semptomları azaltacak ve guta bağlı atakların tekrarlamasını önleyecek egzersiz çeşitlerini örneklendireceğiz. Egzersiz yaparken çok sıkı önlemler almalısınız çünkü egzersizi yanlış şekilde uygulayarak ağrılarınızın daha da kötüleşmesini istemezsiniz. Muhtemelen bu konuda bir spor eğitmeninden destek almak ve eklemlerinize yüklenmeyecek şekilde nasıl egzersiz yapabileceğinizi bu şekilde öğrenmek daha iyi olacaktır. Bir uyarı daha – herhangi bir egzersize girişmeden önce mutlaka doktorunuza danışın.
Esneme
Esneme egzersizleri gut semptomlarını azaltmak ve rahatlık vermek konusunda oldukça etkilidir. Esneme egzersizleriyle eklemlerinizin esnekliğini ve hareket kapasitelerini arttırabilirsiniz. Spor yapmadan önce ve sonra esnerseniz, eklemleriniz herhangi bir müdahalede kolayca zarar görmez. Ayrıca spor sonrası ağrılarınızı da esneyerek azaltabilirsiniz. Aşağıda vücudun farklı bölgeleri için bazı temel esneme egzersizlerinden örnekler bulabilirsiniz.
Omuz Esnetme
- Ellerinizi iki yanınızda serbest bir şekilde konumlandırın.
- Şimdi omuzlarınızı yarım dakika boyunca öne doğru dairesel şekilde hareket ettirin.
- Şimdi de aynı hareketi geriye doğru yapın.
- Bu egzersizi 5-10 kere tekrarlayın.
Bilek esnetme
- Ellerinizi düz bir hizada öne doğru uzatın.
- Yumruk yapın.
- Şimdi yumruklarınızı saat yönünde 10 kere çevirin.
- Şimdi de aynı işlemi saat yönünün tersinde tekrarlayın.
Sırt ve diz esnetme
- Yere oturun ve bacaklarınızı dümdüz bir hizada öne doğru uzatın.
- Şimdi öne doğru uzanarak parmak uçlarınızla yak parmaklarınıza dokunmaya çalışın.
- Dokunun ve 10-15 saniye öyle kalın.
- Şimdi bırakın ve düz oturun.
- İşlemi 3-5 kez tekrarlayın.
Kardio vasküler ve aerobik egzersizler
Ne yaparsanız yapın, mutlaka hafif egzersizler seçmek zorundasınız. Kardiovasküler egzersizler akciğerlerinizin etkili bir şekilde çalışarak vücudunuzun asit üretiminden sorumlu – ürik asit dahil- oksijeni kullanmasına yardım eder. Aerobik egzersizler de vücudunuzun alt bölgelerindeki kasları güçlendirir. Öyleyse hangi egzersizleri tercih etmeli? İşte size birkaç öneri, bunların hepsi hafif egzersizlerdir ve eklemlerinize daha az yüklenmenizi sağlayacaklardır.
Tempolu yürüyüş
Merdiven çıkmak
Dans etmek
Bunları doktorunuza danıştıktan sonra uygulamaya başlayın ve başlangıçta günde 10 dakikayı aşmayacak şekilde yapın. Gitgide uygulama süresini 30-40 dakikaya çıkarabilirsiniz. Haftada maksimum 5 gün bu egzersizleri yapın.
Yüzme
Yüzme bir gut hastası için özellikle çok iyi bir spordur. Diğer su sporları gibi yüzme de eklemlerinizdeki yükü kaldırma kuvvetiyle azaltarak sizi rahatlatır. Ne zaman suyun içine girseniz, eklemlere yüklenen ağırlık o kadar azalır. Gut tedavisi için yüzüyorsanız, ne kadar hızlı yüzdüğünüz ya da ne kadar mesafe gidebildiğiniz önemli değildir. Önemli olan suyun içinde ne kadar kaldığınızdır. Günde 30-45 dakika kadar suda olmalısınız. Ancak yine de başlangıç için suda 15 dakika geçirmenizi öneriyoruz.
Tekrar söylemek isteriz ki, herhangi bir egzersize başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Bilmeniz gereken bir şey daha var. Egzersiz yapmak ürik asit üretimini yavaşlatabilir ancak beslenme alışkanlıkları egzersizden bu anlamda daha etkilidir. Gut atağınız geldiğinde egzersiz yapmayı bırakmayı sakın unutmayın. Atak geçtikten sonra, normal düzende egzersizlerinize devam edebilirsiniz.
Gut İçin Evde Hızlıca Uygulanabilen Doğal Çözümler
İşte sizin için gut tedavisinde etkili bazı doğal çözüm önerileri:
- 2 tatlı kaşığı elma sirkesi ve 2 tatlı kaşığı balı karıştırın ve karışımı tületin. Ağrınız ve şişliğiniz anında azalacaktır, çünkü balda alevlenme karşıtı özellikler ve elma sirkesinde malik asit bulunmaktadır.
- Alkol tüketimini sınırlayın ya da tamamen sıfıra indirin, çünkü alkol gutu tetikler. Alkol vücuttaki ürat kristallerinin süzülerek atılmasını engeller. Yeni araştırmalar biranın dahi, özellikle erkeklerde, gut semptomları riskini arttırdığını gösteriyor.
- Marketlerde satılan idrar söktürücü tabletleri kullanmaktan kaçının. Çünkü bu tür ilaçlar ürik asit boşaltımını engelleyerek gut riski oluştururlar. Ancak, eğer doktorunuz yüksek tansiyon gibi sebeplerden dolayı size idrar söktürücü yazmışsa kendisini mutlaka gut ataklarına meyilli olduğunuz konusunda uyarmanızı öneriyoruz.
- Derin nefes alıp verme gibi gevşeme tekniklerini uygulamak gut ağrısıyla daha kolay baş etmenizi sağlar. Bazen eklemlerinizdeki yangıları bile azaltabilir.
- Eğer yoğun bir gut ağrısı atağı geldiğini fark ettiyseniz hemen 1 tatlı kaşığı karbonatı 1 su bardağı suya ekleyin ve için. Çünkü bir yerimiz çok ağrımaya başlamadan önce her zaman ufak uyarıcı ağrılar önceden gelir. Eğer dediğimiz şekilde karbonatı tüketirseniz, bu ağrıyı daha da kötüleşmeden anında durdurma imkanınız olacaktır.
- Gut ağrısından muzdarip olduğunuz zamanlarda, günde 2-4 litre kadar sıvı tüketmelisiniz ve sıvı tüketiminizin yarısını su oluşturmalı. Alkol kullanmamalı ve günlük et, balık ve beyaz et tüketiminizi 113-170 gramla sınırlandırmalısınız. Orta düzeyde protein almalısınız. Ayrıca proteinleri düşük yağlı ya da yağsız mandıra ürünlerinden, yumurtalardan, tofudan veya fındık ezmesinden almalısınız.
